طراحی شبکه و نقشه شبکه چیست ؟
طراحی شبکه به طور معمول محور فرآیند طراحی است. این یک نمایش بصری از شبکه را ارائه می دهد و اطلاعاتی مانند اتصالات فیزیکی را یکپارچه می کند. کمیت، نوع و مکان همه دستگاه ها و نقاط پایانی، آدرس دهی IP، و فرآیندهای امنیتی و معماری را مشخص می کند.
نرم‌افزار طراحی شبکه می‌تواند با ایجاد یک سایت یا طرح اداری برای نقشه‌برداری اتصالات فیزیکی کمک کند. هنگام ساختن یک شبکه از ابتدا، اولین قدم جمع آوری لیستی از تمام دارایی ها، نقاط پایانی، کاربران، دستگاه ها، شبکه های محلی و سایر عناصر شبکه است.
تیم های فناوری اطلاعات این اطلاعات را در برنامه طراحی شبکه وارد می کنند تا اولین تکرار یک نمودار شبکه را ایجاد کنند. هنگام طراحی برای محیط‌های شبکه موجود، فرآیند زیرساخت‌های موجود را که باید در طول تولید و استقرار شبکه جدید حفظ یا اجرا شود، یکپارچه می‌کند. الگوهای استفاده و گردش کار موجود می‌تواند سلسله مراتب و توپولوژی‌های شبکه جدید را که با همکاری تیم‌های امنیت، محصول و تجربه کاربر در طراحی تکامل می‌یابد، اطلاع دهد.
اهمیت طراحی شبکه و نقشه شبکه
شبکه‌ها برای عملکردهای تجاری حیاتی ایجاد می‌شوند، تصمیمات طراحی که توسط متخصصان فناوری اطلاعات گرفته می‌شود می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای داشته باشد.
شبکه ای با طراحی خوب و برنامه ریزی شده عملکرد بهتری خواهد داشت، ایمن‌تر و انعطاف‌پذیرتر خواهد بود و عیب‌یابی آن آسان‌تر خواهد بود، و به راحتی مقیاس‌پذیر می‌شود و با فناوری‌های آینده سازگار می‌شود.
طراحی شبکه شامل فرآیندها و نتایج تجاری می شود، توپولوژی شبکه به طرحی اشاره دارد که از طریق نمودارهای شبکه مشاهده می شود، که اغلب نقشه های توپولوژی نامیده می شود. حلقه، زنجیره، درخت و مش چند نوع توپولوژی شبکه هستند.
انواع شبکه در سازمان ها
امروزه شبکه‌های مختلفی در شرکت‌ها و سازمان‌ها پیاده سازی می‌شوند که از مهم‌ترین آن‌ها به موارد زیر باید اشاره کرد:
- شبکه‌های سانترال: نوع خاصی از شبکه‌های خصوصی مستقر در سازمان‌ها و شرکت‌های بزرگ است که برای اشتراک‌گذاری خطوط شهری از آن‌ها استفاده می‌شود و به کارمندان یک سازمان اجازه می‌دهد از این خطوط استفاده کنند. این روش برای سازمان‌ها مقرون به صرفه است.
سانترال عملکردی شبیه به یک مخابرات کوچک دارد. از آن جایی که سازمان‌ها نمی‌توانند برای هر کاربر سازمانی یک خط تلفن جداگانه اختصاص دهند،با نصب دستگاه سانترال می‌توانند این مشکل را حل کنند. نصب و راه اندازی شبکه سانترال در چند مرحله انجام می‌شود.
- شبکه‌های نظارت تصویری (دوربین‌های مدار بسته): دوربین‌های مداربسته تحت شبکه، با استقرار در نقاط حساس فیلم‌هایی را ضبط کرده و به سرپرستان اجازه مشاهده از راه دور تصاویر دوربین‌ها را می‌دهند. نصب و راه اندازی شبکه‌ای از دوربین‌های مداربسته تحت شبکه متفاوت از دوربین‌های آنالوگ است، زیرا این دوربین‌ها به دستگاه‌های DVR و NVR متصل می‌شوند و برای مشاهده تصویر آن‌ها باید تنظیمات شبکه به درستی پیکربندی شود.
در حالت کلی، فرایند راه اندازی شبکه دوربین‌های مداربسته شامل اتصال منبع تغذیه به دوربین، اتصال دوربین به دستگاه dvr، تنظیم آی پی دوربین، پیکربندی دوربین برای ضبط بهینه و فشرده تصاویر، آزمایش دوربین از نظر کارکرد درست و قابلیت ارسال اطلاعات از طریق شبکه و نصب نرم‌افزار دوربین است. در این میان یک کار اضافی دیگر نیز وجود دارد که مرتبط با دوربین‌هایی است که از فناوری PoE پشتیبانی می‌کنند.
- شبکه‌های مستقر در مرکز داده: مرکز داده زیرساختی است که در آن تجهیزات سخت‌افزاری، سرورها، ذخیره‌سازه‌های تحت شبکه، رک‌سرورها، کابل‌ها، دیمارک‌ها، دستگاه‌های تهویه مطبوع و سرمایشی مستقر هستند. در حالت کلی، مراکز داده در پایین‌ترین بخش یک ساختمان قرار می‌گیرند تا بتوان به سهولت چاه ارت را برای آن‌ها آماده کرد.
یک مرکز داده میزبان انواع مختلفی از تجهیزات شبکه مثل سوئیچ‌ها، روترها، دیوارهای آتش، سرورها، سیستم‌های امنیت اطلاعات، سیستم‌های انتقال قدرت، تجهیزات ذخیره‌سازی و…. است. طراحی و راه اندازی شبکه‌های مستقر در مراکز داده مثل طراحی شبکه‌های سازمانی به دانش و مهارت زیادی نیاز دارد، به ویژه آن‌که در بیشتر موارد، مبتنی بر فیبرنوری هستند و از کابل‌های شبکه قدرتمندی مثل cat8 در پیاده سازی آن‌ها استفاده می‌شود. در حالت کلی پیاده سازی این شبکه‌ها بر مبنای یک طرح اولیه و نقشه‌های فنی، اخذ مجوزهای لازم از مراکز دولتی (استقرار دیش‌های ماهواره‌ای)، تهیه سیستم‌های سخت افزاری، تخمین هزینه‌ها، آماده‌سازی تیم اجرایی، نصب و راه اندازی تجهیزات و آزمایش‌های اولیه است.
- شبکه‌های بی سیم: نوع پیشرفته‌تر شبکه‌ها به نسبت شبکه‌های سیمی است که بدون نیاز به کابل‌کشی و داکت کشی راه اندازی می‌شوند و می‌توانند بسته‌های اطلاعاتی را از طریق امواج رادیویی ارسال کنند. شبکه‌های بیسیم به سازمان‌ها اجازه می‌دهند بدون دغدغه از بابت کابل‌کشی و سیم‌کشی تجهیزات بیسیم را مستقر کنند و به کلاینت‌ها اجازه دهند بر مبنای پروتکل‌های استاندارد وایرلس مثل 802.11n، 802.11ac یا در نمونه‌های جدیدتر 802.11ax به تبادل اطلاعات بپردازند.
شبکه‌های وایرلس برای برقراری ارتباطات راه دور که امکان کابل‌کشی فراهم نیست، مناسب هستند. گسترش‌پذیری زیاد از ویژگی‌های شاخص این شبکه‌ها است، زیرا تغییرات در محل فیزیکی ایستگاه‌های کاری به راحتی امکان‌پذیر است. راه اندازی این شبکه‌ها با توجه به الزامات سازمانی انجام می‌شود و به نسبت شبکه‌های کابلی دردسرهای کمتری دارند، مهم‌ترین نکته‌ای که باید در زمان راه اندازی این شبکه‌ها به آن دقت کنید به حداقل رساندن تداخل امواج بیسیم و به‌کارگیری تجهیزات درست است.
- شبکه‌های سیمی: شبکه‌های سیمی از کابل‌ها و مبدل‌های شبکه برای اتصال به یکدیگر و اشتراک‌گذاری منابع استفاده می‌کنند. در طراحی شبکه‌های کابلی برای اتصال تجهیزات به یکدیگر سوئیچ و روتر نقش کلیدی دارند. پیکربندی شبکه‌های سیمی با توجه به تعداد کلاینت‌ها و نوع دستگاه‌های مستقر در شبکه متفاوت است.
در طراحی شبکه‌های کابلی باید از هر گره تا دستگاه‌های مدیریت‌کننده بسته مثل سوئیچ به شکل مستقل کابل‌کشی انجام شود. نوع و سیستم کابل‌کشی استفاده شده در این شبکه‌ها اهمیت زیادی دارد، زیرا کابل‌های cat سرعت انتقال و پهنای باند مختلفی دارند و هر یک قادر به پشتیبانی از مسافت‌های مختلفی هستند. به ویژه آن‌که هرچه مسافت بیشتر می‌شود، اتلاف انرژی در کابل‌ها افزایش پیدا می‌کند. به همین دلیل، پیاده سازی این شبکه‌ها باید بر مبنای استانداردهای مشخصی انجام شود.
مراحل طراحی زیرساخت شبکه
با توجه به این‌که طراحی شبکه اولین و مهم‌ترین گام قبل از راه اندازی شبکه است باید به نکات مهمی دقت شود تا در اواسط کار به دلیل نادیده گرفتن برخی جزییات تغییرات اساسی در طرح تغییرات اعمال نشود. طراحی شبکه‌های سیمی و بیسیم از بسیاری جهات شباهت‌هایی با یکدیگر دارند، اصلی‌ترین تفاوت این دو طرح این است که در طراحی شبکه‌های سیمی با معضل تداخل فرکانس‌های رادیویی روبرو نیستند و کلاینت و تجهیزات شبکه قرار نیست از جای خود تغییر کنند، زیرا محل قرارگیری کابل‌ها، سوکت‌‌ها، پریزها و براکت‌ها از قبل مشخص می‌شوند و همه چیز ثابت هستند.
تنها نکته‌ای که باید در شبکه‌های سیمی به آن‌ها دقت شود، عدم عبور کابل‌های شبکه از نزدیکی کابل‌های برق است، هرچند با وجود کابل‌های قدرتمندی مثل sftp و نمونه‌های مشابه مشکل نویز و امواج الکترومغناطیس تا حدود زیادی برطرف شده است.
- طراحی منطقی شبکه
طراحی منطقی شبکه یعنی بررسی زیرساخت‌ها، تخمین هزینه‌ها، آگاهی از نیازمندی‌ها و الزامات کسب‌وکار، محدودیت‌ها، خط‌مشی‌ها، ارایه خدمات کاربری به کارمندان و مشتریان سازمان و موارد این چنینی. به بیان دقیق‌تر در طراحی منطقی شبکه سعی می‌شود به پارامترهای مهمی پرداخته شود که قرار است شالوده اصلی یک زیرساخت را شکل دهند.
در زیرساخت و شبکه یا طراحی و نصب يک شبکه جديد آغاز می شود و یا هدف ارتقا شبکه فعلی می باشد. در هر دو حالت، باید اطلاعات لازم درباره سنجه‌های مهم را قبل از طراحی منطقی شبکه، جمع‌آوری شود. به‌طور مثال، با توجه به خدماتی که شرکت قصد ارایه آن‌ها به سرويس‌گيرندگان شبکه را دارد باید الگوهای ترافيک شبکه را ارزیابی شود.
یکی از مهم‌ترین نکاتی که در مرحله طراحی منطقی شبکه باید به بررسی آن پرداخته شود شناسایی گلوگاه‌ها و نقاط پایانی هستند که باعث کندی ترافيک شوند. اصلی‌ترین عاملی که باعث بروز این مشکل می‌شود وجود مسيرهای مختلف برای دسترسی به منابع است. به‌طور مثال، اگر به شکل غیر اصولی از دیوارهای آتش، سامانه‌های تشخیص نفوذ و پیشگیری از نفوذ استفاده شود هرگونه فرآیند ارسال و دریافت اطلاعات با تاخیر زیاد انجام می شود که افت ترافیک را به همراه دارد.
در نمونه دیگری اگر از شبکه‌های vlan متداخل استفاده گردد، به‌طوری که کلاینت‌ها مجبور شوند برای اتصال به منبع از هاپ‌های (Hops) مختلف عبور کنند با مشکل عدم توازن یا اگر در این مرحله برنامه مشخصی برای محدود کردن ترافیک کلاینت‌ها نداشته باشد و با مفهوم متعادل‌سازی بار (Load balancing) آشنا نباشد، یک کلاینت ممکن است پس از اتصال به اینترنت بیش از ظرفیت خود از پهنای باند استفاده کند و سایر کلاینت‌ها در دسترسی به شبکه با مشکل روبرو شوند. تمامی این موارد باید در مرحله طراحی منطقی شبکه بررسی شوند.
پس از پیاده سازی طراحی منطقی و برطرف کردن مشکلات احتمالی و شناسایی کاستی‌ها در مرحله بعد، مهندسان شبکه به مرحله امکان‌سنجی می‌روند و محیط فیزیکی را بررسی می‌کنند تا اطمینان حاصل کنند آیا زیرساختی که طراحی کرده‌اند امکان پیاده سازی در محیط را دارد یا خیر.
اگر همه چیز مطابق با استانداردهای موردنظر معماران یا مهندسان شبکه باشد، نوبت به طراحی فیزیکی و پیاده سازی می‌رسد. این فرایند ممکن است پیاده سازی شبکه بیسیم که مبتنی بر تجهیزات رادیویی یا شبکه سیمی که نیازمند کابل‌کشی است را شامل شود.
- تشخیص و تعیین نیاز مشتری و تجهیزات شبکه
برای کسب و جمع‌آوری اطلاعات موردنیاز از مشتری باید چند جلسه با کارفرما برگزار شود و با مهندسان و مدیران هر بخش به شکل مجزا صحبت شود. از پرسش‌های مهمی که در این جلسات باید مطرح شود عبارتند از:
- هدف از پیاده سازی شبکه در مجموعه چیست؟
- قرار است چه برنامه‌ها و خدماتی در شبکه پیاده سازی شده یا از طریق شبکه در دسترس دیگران قرار گیرند؟
- چه مقدار بودجه برای راه اندازی و پشتیبانی شبکه در نظر گرفته شده است؟
- آیا ممکن است در آینده مجبور به گسترش شبکه شوید؟
در پروژه طراحی شبکه های کامپیوتری پس از آن‌که اطلاعات موردنیاز را از مشتری دریافت گردید، باید بر مبنای پاسخ‌هایی که دریافت شده است طراحی و راه اندازی شبکه آغاز شود. به‌طور مثال، کیفیت پشتیبانی و پاسخگویی به مشتری مهم‌تر است یا برای سازمان تعامل بهتر کارمندان با یکدیگر و مواردی مثل اشتراک‌گذاری اسناد و فایل‌ها اهمیت دارد؟ به‌طور مثال، اگر سازمان در نظر دارد خدماتی را به مشتریان خود ارایه کند، باید پهنای باند کافی برای این منظور اختصاص پیدا کند. تمامی شرکت‌ها با محدودیت در طراحی شبکه کامپیوتری روبرو هستند، به همین دلیل گاهی اوقات محدودیت‌های مالی و زمانی باعث می‌شوند، اصولی که برای طراحی در نظر گرفته شده است با تغییراتی همراه باشند.
- طراحی توپولوژی شبکه و راهکارهای مرتبط
پس از آن‌که نیازسنجی‌ها و الزامات، محدودیت‌ها، اهداف و بودجه‌ای که برای طراحی و راه اندازی شبکه در نظر گرفته شده مشخص شدند، در مرحله بعد باید چگونگی اتصال تجهیزات به یکدیگر مشخص شوند.
از بین انواع توپولوژی‌های شبکه‌های کامپیوتری، بهترین انتخاب گزینه‌ای است که کمترین هزینه و سرباره اضافی را به شبکه وارد کند و عملکرد بهینه‌ای دارد. انتخاب توپولوژی به نوع شبکه‌ای که در نظر دارید پیاده سازی کنید بستگی دارد. در بیشتر موارد مجبور هستید از رویکرد ترکیبی در این زمینه استفاده کنید. از توپولوژی‌های مهم و پر کاربرد در این زمینه عبارتند از توپولوژی خطی، رینگ، ستاره و مش.
- اجرای گام به گام طراحی
پس از طراحی و تعیین نوع توپولوژی موردنیاز، باید شبکه گام به گام پیاده سازی شود. یعنی مشخص شود که در هر مرحله باید چه کارهایی انجام شود و چه مقدار زمان نیاز است. تنها در صورت داشتن برنامه مدون است که می‌توان بدون مشکل در هر مرحله طراحی را به جلو برده، عیب‌یابی‌های لازم را انجام داده و تغییرات را اعمال شود.
- آزمایش شبکه قبل از نهایی کردن آن
برای آن‌که اطمینان حاصل شود، شبکه به همان شکلی که انتظار می رفته، پیاده سازی شده است، باید قبل از تکمیل و نهایی کردن طرح، یک‌بار به‌شکل آزمایشی پیاده سازی شود. با انجام این کار مشکلات و باگ‌های موجود شناسایی می‌شوند .
- رشد احتمالی شبکه سازمانی
طراحی شبکه های کامپیوتری باید منعطف و توسعه‌پذیر باشند. به‌طور معمول، شبکه‌ها در گذر زمان رشد می‌کنند و کمتر سازمان بزرگی پیدا می‌شود که مجبور نشود در این مدت زیرساخت ارتباطی را گسترش دهد. مثلا ممکن است کارمندان جدیدی به سازمان اضافه شوند یا تعداد دستگاه‌های متصل به شبکه سیمی افزایش پیدا کنند یا بالعکس، از تعداد کارمندان کاسته شود. تمامی این نکات باید در نظر گرفته شود و در قالب خدمات پشتیبانی به این نکات اشاره شود.
متخصصان رایکا نتورک آماده ارائه خدمات جامع در زمینه ی طراحی و نقشه شبکه برای کسب و کار و ایجاد شبکه ای پایدار و امن می باشند.
بدون دیدگاه